စာေရးဆရာ၊ သတင္းစာဆရာ ဦးစုိးသိမ္း (ေမာင္၀ံသ) ကြယ္လြန္၏ ကုိယ္ေရးမွတ္တမ္း

Nyo Htet shared Tun Wai's photo.

အမည္ရင္း ဦးစုိးသိမ္း။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ ပဲခူးတုိင္း၊ ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္၊
ၿမစ္က်ဳိးရြာတြင္ အဖ ဦးေမာင္ခင္၊ အမိ ေဒၚျမစိန္တုိ႔မွ ဖြားျမင္သည္။ ျမစ္က်ဳိးရြာတြင္ မူလတန္း၊ ပဲခူးၿမိဳ႕ အမ်ဳိးသားတန္းျမင့္ ေက်ာင္း (ယခု အ.ထ.က ၃) တြင္ ဆယ္တန္းအထိ၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ၀ိဇၨာဘြဲ႕ (ျမန္မာ၊ အဂၤလိပ္၊ ေဘာဂေဗဒ၊ အေနာက္တုိင္းသမုိင္း၊ ဒႆနိကေဗဒ ဘာသာတြဲျဖင့္) ၁၉၆၇ ၌ ေအာင္ျမင္သည္။

၁၉၆၇ တြင္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ သတင္းစာပညာသင္တန္း ေက်ာင္း၊ ပထမပတ္ သင္တန္းမွ သင္တန္းဆင္းခဲ့သည္။ အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္း သတင္းစာပညာ ဖဲလုိးရွစ္ (Professional Journalism Fellowship)၊ မစ္ရွီဂန္တကၠသိုလ္၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ (၁၉၇၇)၊ ေရဂင္-ဖာ့ဆဲလ္ (Reagan-Fascell Democracy Fellowship) ဒီမုိကေရစီ ဖဲလိုးရွစ္၊ ၀ါရွင္တန္ဒီစီ၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ (၂၀၁၀-၂၀၁၁) တုိ႔ ရရွိခဲ့သည္။

လုပ္သားျပည္သူ႔ေန႔စဥ္သတင္းစာ အယ္ဒီတာအဖြဲ႕၀င္ (၁၉၆၅-၁၉၇၀)၊ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာ စီနီယာအယ္ဒီတာ (၁၉၇၀-၁၉၇၈)၊ ဟံသာ၀တီသတင္းစာ၊ ေခါင္းႀကီး၊
ေဆာင္းပါး အယ္ဒီတာ (၁၉၇၈)၊ ဗုိလ္တေထာင္ သတင္းစာ သတင္းအယ္ဒီတာ (၁၉၇၈-၁၉၈၈)၊ ေဒါင္းစာေပ တည္ေထာင္သူႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ (၁၉၇၃ မွ ယေန႔အထိ)၊ “အေတြးအျမင္” မဂၢဇင္း တည္ေထာင္သူႏွင့္ စီစဥ္သူ (၁၉၈၄ မွ ယေန႔အထိ)၊ “သတင္းထူး ဂ်ာနယ္၊ “ဘက္စုံဂ်ာနယ္” ထုတ္ေ၀သူ၊ အယ္ဒီတာ (၁၉၈၈)၊ “ေတာ္၀င္ဂ်ာနယ္”အယ္ဒီတာ (၁၉၉၄-၉၅)၊ “ျပည္သူ႔ေခတ္ဂ်ာနယ္”ထုတ္ေ၀သူ၊ အယ္ဒီတာ (၂၀၁၀ မွ ယေန႔အထိ) လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။

ႏုိင္ငံေရး လူမႈေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအေနျဖင့္ ပဲခူးခ႐ုိင္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ဗုဒၶဘာသာအသင္းႀကီး အမႈေဆာင္ (၁၉၆၁-၆၂)။ၿပည္ေက်ာင္းေဆာင္၊ တေကာင္း ေက်ာင္းေဆာင္၊ ပင္းယ ေက်ာင္းေဆာင္ သဟာယႏွင့္ စာဖတ္အသင္းမ်ားႏွင့္ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသားညီၫြတ္ေရး
တပ္ဦး၊ေက်ာင္းသား အခြင့္အေရး ကာကြယ္မႈ ေကာ္မတီ အစရွိေသာ ေက်ာင္းသား အဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

အထက္တန္းေက်ာင္းသားဘ၀ကတည္းက ေက်ာင္းမဂၢဇင္းႏွင့္ စာနယ္ဇင္းအခ်ဳိ႕တြင္ ကေလာင္ေသြးခဲ့သည္။ ၁၉၆၂-၆၃ တြင္ အေထာက္ေတာ္သတင္းစာ၏ တကၠသိုလ္ သတင္းေထာက္အျဖစ္ လုပ္ကုိင္ၿပီး ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ သတင္းေထာက္အသင္း ဒုဥကၠ႒ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္သည္။

၁၉၇၃ တြင္ ေဒါက္တာဟင္နရီ ကစ္ဆင္းဂ်ား ႏုိင္ငံေရး အတၳဳပၸတ္ၱိ စာအုပ္ကုိ ေရးသားထုတ္ေ၀ျခင္းျဖင့္ လုံးခ်င္းစာအုပ္နယ္ပယ္သုိ႔ စတင္ ၀င္ေရာက္သည္။ ထုိႏွစ္ကစ၍ ေဒါင္းစာေပကို စတင္ တည္ေထာင္သည္။ ႏုိင္ငံေရး အတၳဳပၸတ္ၱိစာအုပ္မ်ား ဆက္တုိက္ ေရးသားခဲ့သည္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ၈ ေလးလုံး အေရးေတာ္ပုံႀကီးတြင္ သတင္းစာတိုက္ေပါင္းစုံ သပိတ္ ေကာ္မတီကို ဦးေဆာင္သူတစ္ဦးအျဖစ္ ပါ၀င္ခ့ဲသျဖင့္ ဗုိလ္တေထာင္ သတင္းစာတုိက္ အယ္ဒီတာအျဖစ္မွ အၿငိမ္းစားေပးျခင္း ခံခ့ဲရသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ၁၉၈၈ မွ ၂၀၀၁ အထိ ႏုိင္ငံေရးနယ္သို႔ ေရာက္ရွိသြားကာ စာေပနယ္ႏွင့္ ကင္းကြာခဲ့သည္။ ဟံသာ၀တီ ဦး၀င္းတင္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္သို႔ ၀င္ေရာက္ၿပီး ပဲခူးတိုင္း စည္း႐ုံးေရး အဖြဲ႕၀င္၊ ဗဟိုဦးစီး အဖြဲ႕၀င္၊ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ အဆင့္ဆင့္ တာ၀န္ မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ခ့ဲသည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ ၂ မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔
လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္း ခံခ့ဲရသည္။

ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ခ့ဲစဥ္အတြင္း ၁၉၈၉၊ ဇူလိုင္ ၂၀ ရက္မွ ၁၉၉၀၊ ဧၿပီ ၂၄ အထိ ပုဒ္မ ၁၀(က) ျဖင့္ တစ္ႀကိမ္ အင္းစိန္ေထာင္တြင္ ထိန္းသိမ္းခံရၿပီး ၁၉၉၀၊ ေအာက္တိုဘာ ၂၃ တြင္ ျပန္လည္ အဖမ္းခံရသည္။ ဤတစ္ႀကိမ္တြင္ စစ္ခုံ႐ုံးမွ ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္ ခ်မွတ္လိုက္ေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး ေစာေမာင္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊ အာဏာ အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ ၁၉၉၂၊ ဧၿပီ ၂၉ တြင္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ခ့ဲသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ၁၉၉၅၊ ဇူလိုင္လတြင္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ ပထမအႀကိမ္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ လာၿပီးေနာက္ ၀န္းရံကူညီေပးမႈေၾကာင့္ဟုဆိုကာ ၁၉၉၆၊ ေမလ ၂၁ ရက္မွ ၂၀၀၁၊ ဇြန္လ ၁၃ ရက္အထိ ပုဒ္မ ၁၀(က)ျဖင့္ အင္းစိန္ေထာင္တြင္ ထိန္းသိမ္းျခင္း ခံခ့ဲရသည္။

၂၀၀၁ ဇူလုိင္လမွစ၍ စာေပနယ္သို႔ ျပန္ေရာက္ကာမဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္မ်ားတြင္
ေဆာင္းပါး၊ ၀တၳဳႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာေရးရာ ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ား ေရးသားလ်က္ ရွိပါသည္။ မိမိအေပၚ ေက်းဇူးတရားႀကီးမားခဲ့ေသာ သတင္းစာေလာကအား ေက်းဇူးဆပ္သည့္ အေနျဖင့္ စာနယ္ဇင္းသမား မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစရန္ “သတင္းစာပညာ သေဘာတရားႏွင့္ လက္ေတြ႕”က်မ္းကို ေရးသားျပဳစုၿပီး ၂၀၀၅ ခုတြင္ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ရာ သုတစြယ္စုံ စာေပဆု ရရွိခဲ့သည္။

၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေ၀ေသာ “အတၳဳပၸတ္ၱိ အဘိဓာန္” စာအုပ္ျဖင့္
ထြန္းေဖာင္ေဒးရွင္း စာေပဆုကို ရရွိခဲ့သည္။ ၂၀၁၀ တြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ “ရွာမွ ရွားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးသမားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆာင္းပါးမ်ား”စာအုပ္ျဖင့္ ၂၀၁၁ ခု သုတစြယ္စုံစာေပဆု ရရွိခဲ့သည္။ ၂၀၁၂ ခုတြင္ ထုတ္ေ၀ေသာ “ေခတ္မီ ႏုိင္ငံေရးေ၀ါဟာရ အဘိဓာန္” စာအုပ္ျဖင့္ ထြန္းေဖာင္ေဒးရွင္း စာေပဆု ရရွိသည္။ စာေပသက္တမ္းအတြင္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အထိ စာအုပ္ ၆၂ အုပ္ ေရးသား ထုတ္ေ၀ၿပီး ျဖစ္သည္။

၂၀၁၁ ႏွင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မ်ားအတြက္ အမ်ဳိးသားစာေပဆု စိစစ္ ေရြးခ်ယ္ေရး အဖြဲ႕၀င္ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြက္ အမ်ဳိးသားသတင္းဆု ေကာ္မတီ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားႏွင့္ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအား ကူညီ ေထာက္ပ့ံရန္ ဟံသာ၀တီဦး၀င္းတင္ ေဖာင္ေဒးရွင္းကို တည္ေထာင္ေရး
အတြက္ ၂၀၁၂ မတ္လတြင္ စတင္လႈံ႔ေဆာ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခ့ဲၿပီး ကိုယ္တိုင္လည္း ဘ႑ာထိန္းတစ္ဦး အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ လ်က္ရွိသည္။

၂၀၁၂ ခု ၾသဂုတ္လတြင္ ႏွစ္ ၅၀ အတြင္း ပထမဦးဆုံးအႀကိမ္ ျမန္မာႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ သတင္းစာဆရာမ်ား ညီလာခံမွ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္၍ ျမန္မာႏုိင္ငံ သတင္းစာ ဆရာအသင္း (Myanmar Journalists Association-MJA) ၏ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္လ်က္ ရွိသည္။ ၂၀၁၂ ခု စက္တင္ဘာလတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာနယ္ဇင္း
ေကာင္စီ (ယာယီ)ကို ဖြဲ႕စည္းရာ ဒုတိယဥကၠ႒အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံရသည္။

အမွတ္ ၃၀၀၊ အခန္း ၆ (ေအ)၊ မဟာဗႏၶဳလပန္းၿခံလမ္း (အထက္လမ္း)၊ ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိသည္။
၁၁.၈.၂၀၁၃ နံနက္ ၆နာရီ ၁၅ တြင္ကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ ၀ိတုုိရီယ ေဆးရုံမွာကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္
*******************************************
ဆရာေမာင္၀ံသ ေရးခဲ့သည့္ စာအုပ္မ်ား...

၂၀၁၁ ဇြန္လအထိ ေမာင္၀ံသ ေရးသားထုတ္ေ၀ၿပီး စာအုပ္မ်ား
၁။ ကစ္ဆင္းဂ်ား (အတၳဳပၸတ္ၱိ) ၁၉၇၃၊၁၉၇၃၊၁၉၇၄
၂။ မိုေရွဒါယန္ (အတၳဳပၸတ္ၱိ) ၁၉၇၄၊၁၉၇၆၊၂၀၀၂
၃။ နစ္ဆင္ (အတၳဳပၸတ္ၱိ) ၁၉၇၄
၄။ အာယန္းေဒး (သို႔) ခ်ီလီျပည္မွၾကယ္နီ (အတၳဳပၸတ္ၱိ) ၁၉၇၅
၅။ အီဂ်စ္သမၼတဆဒတ္ (အတၳဳပၸတ္ၱိ) ၁၉၇၅၊၁၉၇၇
၆။ သမၼတကေတာ္၏ ဘ၀ခရီး (အတၳဳပၸတ္ၱိ) ၁၉၇၆၊၂၀၀၄
၇။ မာရွယ္တီတုိး (အတၳဳပၸတ္ၱိ) ၁၉၇၇၊၁၉၈၀၊၂၀၀၇
၈။ ျမန္မာခ်စ္ေသာ ေမာင့္ဘက္တန္ (အတၳဳပၸတ္ၱိ) ၁၉၇၈၊၂၀၀၃၊၂၀၀၇
၉။ ခ႐ူးရွက္ (အတၳဳပၸတ္ၱိ) ၁၉၇၉
၁၀။ ကစ္ဆင္းဂ်ား၏ အိမ္ျဖဴေတာ္ႏွစ္မ်ား ၁၉၈၁၊၂၀၀၃
၁၁။ မိုးမျမင္ေျမမျမင္ (ဘာသာျပန္) ၁၉၈၁၊၂၀၀၂
၁၂။ ေခတ္ၿပိဳင္ ကမၻာ့ေရးရာ အဘိဓာန္ ၁၉၈၂
၁၃။ ကစ္ဆင္းဂ်ား၏ ကေသာင္းကနင္းမ်ား ၁၉၈၃၊၂၀၀၃
၁၄။ စတီး၀ဲလ္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္စစ္မ်က္ႏွာ ၁၉၈၄၊၂၀၀၃
၁၅။ ေရွ႕ေနႀကီး ပယ္ရီေမဆင္ႏွင့္ ေခြးအူသံအမႈ၊
၁၆။ - ႏွင့္ ခုနစ္လႊာပ်ဳိျဖဴအမႈ၊
၁၇။ - ႏွင့္ ေတေလမအမႈ၊
၁၈။ - ႏွင့္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ေသာ စာေရးဆရာမအမႈ၊
၁၉။ - ႏွင့္ ေသနတ္ကိုင္ေသာ ကေလးအမႈ၊
၂၀။ - ႏွင့္ ကတ္ၱီပါလက္သည္းအမႈ၊
၂၁။ - ႏွင့္ စားပြဲထုိးမကေလးအမႈ၊
၂၂။ - ႏွင့္ ေျခရာေပ်ာက္သက္ေသအမႈ၊
၂၃။ - ႏွင့္ ကေခ်သည္အမႈ၊
၂၄။ - ႏွင့္ ေဆးလိပ္သည္မေလးအမႈ၊
၂၅။ - ႏွင့္ အစားထုိးမ်က္ႏွာအမႈ၊
၂၆။ - ႏွင့္ လက္ႏွိပ္စက္ စာေရးမအမႈ၊
၂၇။ - ႏွင့္ ႏွစ္ျခမ္းကြဲအိမ္ႀကီးအမႈ၊
၂၈။ - ႏွင့္ အေမြခံသမီးအမႈ၊
၂၉။ - ႏွင့္ အိုင္အိုယူ လူသတ္မႈ၊
၃၀။ - ႏွင့္ လင္ကြာမေလး အမႈ၊ (၁၉၇၉-၁၉၉၃)
၃၁။ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ၏ သာသနာေရး ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ား ၁၉၉၃
၃၂။ ၾကယ္မ်ားဆီသုိ႔ (အာကာသသိပၸံဥာဏ္စမ္းပေဟဠိ) ၂၀၀၂
၃၃။ ဒုတိယအေတြး (အေတြးအျမင္ေဆာင္းပါးမ်ား) ၂၀၀၃
၃၄။ ကမၻာ့ထိပ္တန္းႏုိင္ငံမ်ား၏ ႏုိင္ငံေရး၊ စိးပြားေရး ျမင္ကြင္းက်ယ္ ၂၀၀၃
၃၅။ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း သဲတရွပ္ရွပ္ ၂၀၀၃
၃၆။ ႏုိင္ငံတကာအေတြး ႏုိင္ငံတကာအျမင္ ၂၀၀၃
၃၇။ သတင္းစာပညာ သေဘာတရားႏွင့္လက္ေတြ႕ ၂၀၀၅
၃၈။ မွတ္ဖြယ္သုတ ၂၀၀၅
၃၉။ မွတ္ဖြယ္သုတ-၂ ၂၀၀၆
၄၀။ ဖူကူးယာမ သုိးမေလးေဒၚလီ အီဒီအာမင္ႏွင့္ မ်က္ေမွာက္ ကမၻာ့ေရးရာ ၂၀၀၅
၄၁။ ႏုိင္ငံျခားသြား စီးပြားေရးလုပ္မည္ဆုိလွ်င္ ၂၀၀၆
၄၂။ အတၳဳပၸတ္ၱိအဘိဓာန္ ၂၀၀၇
၄၃။ သူတုိ႔ဆီက စာျမည္းမ်ား ၂၀၀၇
၄၄။ ဂလုိဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ဒုတိယလိႈင္း ၂၀၀၇
၄၅။ မည္သုိ႔ေသာ လူျဖစ္ရမည္နည္း ၂၀၀၇
၄၆။ ေ၀ါၿမိဳ႕က မိ၀ိုင္းသုိ႔ ၂၀၀၇
၄၇။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံႏွင့္ ယေန႔ကမၻာ၊ ယံုၾကည္မႈ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ျခင္း ၂၀၀၈
၄၈။ သတင္းဋီကာ ၂၀၀၈
၄၉။ ကမၻာ့စီးပြားေရးဇာတ္ခံုေပၚက ပံုရိပ္မ်ား ၂၀၀၈
၅၀။ မိတ္ေဆြတုိးပြားေရး ၂၀၀၉
၅၁။ မွတ္ဖြယ္သုတ-၃ ၂၀၀၉
၅၂။ အရင္းရွင္စနစ္၏အနာဂတ္ႏွင့္ ကမၻာ့ေရွ႕ေရး ၂၀၀၉
၅၃။ ပါ၀ါအေပ်ာ့ႏွင့္ က်ားေလးေကာင္ ၂၀၀၉
၅၄။ ႏုိင္ငံႀကီးသားမ်ားရဲ႕ အက္တိကက္ ၂၀၀၉
၅၅။ မာဂရက္သက္ခ်ာ (ႏုိင္ငံေရး အတၳဳပၸတ္ၱိ) ၂၀၁၀
၅၆။ ရွာမွ ရွားတဲ့ႏုိင္ငံေရးသမား ၂၀၁၀
၅၇။ ပစ္တုိင္းေထာင္ ႏုိင္ငံေရးသမား တိန္႔ေရွာင္ဖိန္ ၂၀၁၀
၅၈။ ေ၀ါၿမိဳ႕က လာခဲ့တယ္ ၂၀၁၀
၅၉။ ႏုိင္ငံေရး စာကိုးစကားကိုး ၂၀၁၁
၆၀။ ေခတ္မီ ႏုိင္ငံေရးေ၀ါဟာရ အဘိဓာန္ ၂၀၁၁
၆၁။ ႏုိင္ငံေရးစာေရးဆရာ တြမ္ပိန္း ၂၀၁၁
၆၂။ ကမၻာ့သမုိင္းမွတ္တုိင္မ်ားႏွင့္ ကမၻာ့သတင္းထူးမ်ားမွတ္တမ္း ၂၀၁၂
ျပည္သူ႔ေခတ္


"photo"
Artist Nyein Chan KhingKhing Su

ကိုထြန္းေ၀
စုေဆာင္းေဖာ္ျပပါတယ္
11.8.2013